Schurft of scabies is een zeer besmettelijke huidziekte bij honden.
Schurft wordt veroorzaakt door de schurftmijt Sarcoptes scabei. Deze microscopisch kleine mijt graaft zich in de bovenste huidlagen in en schraapt huidcellen af om zich ermee te voeden.
Schurft is zeer besmettelijk en komt voornamelijk voor op plaatsen waar men het niet te nauw neemt met hygiëne.
Schruft mag niet worden verward met jeugdschurft of besmetting met de demodex mijt. Deze vorm geeft vaak gelijkaardige ziektetekens, maar is niet besmettelijk.
De schurftmijt van de hond kan ook bij de mens vervelende symptomen veroorzaken. De mijten kunnen echter niet overleven in de huid van mensen, zodat de symptomen na verloop van tijd vanzelf overgaan.
Gewone schurft
De “gewone” schurft van de hond wordt veroorzaakt door sarcoptes scabei.
Deze schurft is wel erg besmettelijk tussen honden onderling. Bij de mens kunnen ze hoogstens wat irritatie geven zolang de hond niet behandeld is.
Hetzelfde geldt voor de schurft van de kat: notoedres cati.
Sarcoptes schurft geeft extreme jeuk. Vaak zijn vooral buik, hakken, ellebogen en oren aangetast, maar in principe kan het over het hele lichaam voorkomen.
De aangetaste huid is meestal verdikt met veel schilvering (“olifantenhuid”). De infectie komt nogal eens bij jonge dieren voor door onvoldoende hygiene en verzorging.
Bij het afkrabsel van de huid is de infectie van de hond soms erg moeilijk vast te stellen, waardoor vaak meerdere afkrabsels moeten worden gemaakt voordat het bewijs is geleverd.
Eventueel wordt bij sterke verdenking een “diagnostische therapie” gegeven: als de therapie werkt dan was het schurft. Bij de kat is het makkelijker aan te tonen.
Behandeling gewone schurft
De behandeling bestond vroeger uit minimaal 2 injecties met Ivermectine met ongeveer 1 week ertussen.
Ivermectine mag niet bij Collies, Shelties en Bobtails honden worden gebruikt. Tot voor kort konden zij alleen behandeld worden met lindaan-achtige stoffen.
Tegenwoordig zijn er echter Selamectine pipetjes op de markt: dit is een druppel voor in de hals die werkt tegen vlooien, spoelwormen, oormijt bij de kat en schurft! Stronghold is volgens de fabrikant wel voor Collies, Shelties en Bobtails geschikt.
Jeugdschurft
De verwekker van jeugdschurft bij de hond is de demodex mijt. Mijten hebben in totaal acht poten en horen daarmee tot de spinachtigen.
De naam “jeugdschurft” is eigenlijk niet correct, want demodex kan bij alle leeftijden voorkomen. Wel wordt het meestal bij jongere dieren gezien.
De infectie wordt van moeder op pups overgebracht, waarschijnlijk in de eerste drie dagen na de bevalling. Besmetting daarna van dieren onderling is erg onwaarschijnlijk. De infectie is niet gevaarlijk voor de mens.
Er zijn twee vormen van demodex.
De gelocaliseerde vorm
Er zijn enkele plekken met aangetaste huid, meestal op snuit en poten. Vaak is er alleen wat kaalheid en roodheid. Soms is er ook jeuk. Dit kan lijken op andere huidproblemen.
De gegeneraliserde vorm
Er kunnen over het hele lichaam plekken zitten. De verschijnselen kunnen wisselen van haaruitval, met of zonder jeuk, tot grote bloedende zweren.
Vaak is er secundair een bacterie-infectie bijgekomen (meestal stafylococcen) waardoor de reactie op antibiotica aanvankelijk goed lijkt.
De diagnose wordt gesteld door een afkrabsel van de huid onder de microscoop te bekijken. Het afkrabsel moet voldoende diep worden gemaakt, tot bloedens toe.
Dit ziet er wat onaangenaam uit, maar de meeste honden staan het heel goed toe.
Demodex ziet er een beetje uit als een visje, de 8 pootjes zitten allemaal vooraan. De pootjes zijn erg kort omdat het beestje in de huid leeft.
Behandeling jeugdschurft
Het enige toegelaten middel op dit moment is een wasmiddel voor de hond. Dit bevat amitraz als werkzame stof.
Het is een middel dat 1x per week moet worden gebruikt. Minimaal 6 weken lang.
Vier weken na het begin van de behandeling wordt het afkrabsel herhaald. Als hier geen mijten meer in zitten, dan mag 2 weken later de behandeling worden gestopt.
Als er nog wel mijten in zitten dan wordt er na 2 weken weer een afkrabsel gemaakt, enzovoort tot de mijten weg zijn.
Voorheen werd ook gebruikt gemaakt van Tac-tic. Ook dit bevat amitraz, maar hiermee moet elke dag behandeld worden, echter steeds maar een helft van de hond per dag omdat de hond risico loopt van vergiftigingsverschijnselen. Dit risico heeft u vrijwel niet met het nieuwe wasmiddel. Goede vachtverzorging kan dus helpen met het behandelen en ook het preventeren van schurft.
Het behandelschema was verder wel hetzelfde en de behandeling duurde met tic-tac zeker zo lang.
Injecties met Ivermectine bij demodex werken volstrekt onvoldoende.
Bekijk handige honden links:
