Toen deze vraag van Hondenplaza.nl op mijn bureau neerdaalde, realiseerde ik mij dat datgene wat voor ons, het bureau van de Koninklijke Nederlandse Kennelclub Cynophilia en organisatoren van de jaarlijkse Winner Internationale Rashondententoonstelling en de Hond van het Jaar Show, “gesneden koek” is voor velen een (nog) onbekend terrein moet zijn.
De gestelde vraag is van dien aard dat je de lezer als enigszins blanco moet beschouwen en dus het doel, het hoe en toch ook het wat beweegt de deelnemers, moet belichten.
Je houdt van dieren. Je wilt een huisdier. Je wilt niet passief liefhebberen. De keuze is dan heel groot. Wordt het een kat, een hamster of een hond?
Wat velen toch nog steeds vergeten, is dat dit niet een materiële aanschaf is; als dat niet bevalt, dan zet je het in de kast of gooit het weg. Een huisdier schaf je aan voor de duur van het leven van het dier.
De keuze valt op een hond. Een hond schaf je dus aan omdat je graag een huisdier hebt waarmee je ook actief wilt zijn. Een bepaald type hond kies je en bezit je uit liefhebberij, omdat het ras je bevalt omdat het bepaalde eigenschappen bezit, of om het uiterlijk dat je aanspreekt.
Eerst informeer je je over diverse aspecten aan meerdere rassen. Bezoekt een tentoonstelling om iets van je eerste selectie te zien en te praten met eigenaren. Dan informeer je bij de rasvereniging naar betrouwbare adressen voor pups van het ras van je keuze.
Duidelijk dus geen impuls keuze. Eenmaal de pup in huis dan zul je net als kinderen deze moeten opvoeden. Je wordt lid van een (ras)vereniging. Op de (ras)vereniging hoor je dat je een hele mooie hond hebt.
Je wilt dat zeker weten en doet mee aan de jonge hondendag van de rasvereniging of kynologenclub. Weer hoor je: “ wat een mooie hond heb jij”en “je moet meedoen aan een tentoonstelling”.
Na wat ervaring volgt vaak dat mensen zelf een nestje gaan fokken, hele mooie honden ter wereld laten brengen. Plotsklaps sta je te boek als een fokker van mooie honden. Op een gegeven moment besluit je dat je de raservaring wilt uitbreiden, volgt cursussen en zowaar, zie hieronder over Keurmeester.
Anderen voelen zich meer aangetrokken tot de meer sportieve kant van het hondenbezit en kiezen ervoor naast de meerdere dagelijkse wandelingen, cursus te volgen en examen te doen in Gehoorzame Hond, Gedrag en Gehoorzaamheid of gaan meedoen aan Agility (Behendigheid) of Flyball.
Naast examens afleggen, kan men deze activiteiten ook in wedstrijdverband beoefenen. Weer anderen vinden er hun voldoening in, om daarnaast ook een opleiding tot trainer of keurmeester voor een van deze activiteiten te volgen.
Zo zijn er vele mogelijkheden om actief te zijn met je vriend, de hond. Bij de aanschaf van een pup ontvang je van de goede fokker informatie over voeding, opvoeding en cursussen die kunnen worden gevolgd.
De Rassen
Om te beginnen moet worden gesteld, dat voor deelname aan (erkende) hondenshows men te allen tijde dient te beschikken over een rashond met een zgn. stamboom.
Een hond dus die is geboren uit raszuivere ouders die op hun beurt stonden ingeschreven in een door de internationale organisatie (FCI – Fédération Cynologique International) en de Nederlandse overkoepelende organisatie (R.v.B. – Raad van Beheer op Kynologisch Gebied in Nederland) erkend stamboek.
De RvB is stamboekhouder (NHSB) voor Nederland. Internationaal zijn over alle rassen variërend van de bekende Duitse en Hollandse Herdershonden tot de minder bekende Pharaohond of de Ierse Wolfshond afspraken gemaakt over de rasstandaard.
Dat is de omschrijving van die aspecten waaraan de hond dient te voldoen qua lichaamsbouw, hoofd, verhoudingen, beharing (of het juist ontbreken daarvan bijv. de Chinese Naakthond), staart, oren , het loopwerk en vele andere zaken die heel minutieus zijn beschreven.
De wereld van de rashonden is opgedeeld in 10 groepen. Zo zijn er de volgende groepen:
- Herdershonden en Veedrijvers
- Pinschers, Schnauzers, Molossers, Berghonden en Zwitserse Sennenhonden
- Terriers
- Dashonden (Teckels)
- Keesachtigen en Oertypen
- Lopende Honden (jachthonden)
- Zweethonden en Verwante rassen
- Staande Honden
- Retrievers
- Spaniels
- Waterhonden
- Gezelschapshonden
- Windhonden
Op de grotere internationale tentoonstellingen komt men meestal zo’n 280 rassen van de wereldwijd meer dan ruim 350 beschreven rassen tegen.
De Keurmeester
Om te beginnen dient de keurmeester in spe te beschikken over brede kynologische kennis. Hiervoor bestaande cursussen zijn de KK (Kynologische Kennis) 1 & 2 .
Onder auspiciën van de Raad van Beheer worden kandidaten geëxamineerd. Na met goed gevolg afgelegde examens kan de kandidaat inschrijven op de cursus E & B (Exterieur en Beweging) die dus ook met een examen wordt afgesloten.
Inmiddels zal de kandidaat zich logischerwijze hebben verdiept in “zijn” ras en kan nu het examen keurmeester van het ras aanvragen. Dit wordt onder auspiciën van de Raad van Beheer afgenomen.
Indien geslaagd zal de Raad van Beheer kunnen overgaan tot benoeming van de keurmeester voor het betreffende ras. Na voortgezette studie in meerdere rassen kan de keurmeester en na hiervoor examen te hebben afgelegd, zijn bevoegdheden uitbreiden.
Bij bevoegdheid voor meerdere rassen uit de rasgroep kan hij zelfs worden benoemd tot groepskeurmeester. Na studie van de vele rassen van de 10 rasgroepen kan hij zelfs worden benoemd tot “allrounder”.
Nederland kent op haar grote bestand aan keurmeesters slechts een handjevol “allrounders”.
Het Keuren
Op een tentoonstelling, waarvoor de eigenaar zich tevoren inschrijft, wordt de hond “voorgebracht”aan de keurmeester, die dan de eerder genoemde aspecten van iedere individuele hond beoordeelt.
Op de Nederlandse tentoonstellingen wordt de beoordeling van de keurmeester in een verslag op papier gezet. De hond die, volgens de keurmeester, het beste aan de rasstandaard beantwoordt, zal door hem dan tot Beste van het Ras (op deze tentoonstelling) worden benoemd.
Een Groep bestaat echter uit meerdere rassen, dus op enig moment op de tentoonstelling worden de diverse “besten van hun ras” bij elkaar gezet en door een keurmeester, die gerechtigd is de Groep te keuren, worden beoordeeld.
Deze laatste bepaalt aan de hand van zijn beoordeling wie dan de “Beste van de Groep” wordt. Dit proces wordt ook voor de andere 9 groepen gevolgd. Uiteindelijk blijven er 10 Besten van hun Groep over.
Deze worden in een finale, meestal in de “Erering” van de tentoonstelling, samengebracht en door de Eindkeurmeester alle opnieuw beoordeeld. De Eindkeurmeester bepaalt dan welke hond de “Beste van de Show”is.
De Tentoonstelling
Wij zullen ons hier beperken tot één Nederlandse tentoonstelling – de Winner.
Gebaseerd op eerdere ervaring schat men het te verwachten aantal ingeschreven honden in. Op basis hiervan kan worden bepaald hoeveel “ringen”, afgeschermde ruimten op het terrein of in het gebouw waar de tentoonstelling wordt gehouden, voor gebruik nodig zijn.
Ringen hebben afhankelijk van het ras een minimale maat je kunt een Ierse Wolfshond – het grootste ras dat wij kennen – zijn gangwerk d.i. het lopen, etc.- niet laten tonen in een ring met de minimale maten voor de teckels.
Voorts dienen voor de ingeschreven honden een hoeveelheid “passende” hokken, zgn. benches, te worden opgesteld. Denk daarbij aan de eerder genoemde teckel die wel in een hok met de maat voor Ierse Wolfhond past, omgekeerd absoluut niet. Een variëteit aan hokken, liefst in de buurt van de keuringen moet worden ingepland.
Dierenartsen dienen te worden ingehuurd – de dieren worden vóór ze de tentoonstellingsruimte in mogen gekeurd op besmettelijke ziekten en eventuele loopsheid.
Uitlaatplaatsen moeten worden ingericht buiten het gebouw, er dient een schoonmaakbedrijf te worden besteld – er valt wel eens iets dat niet door de eigenaar wordt opgeruimd.
Rr dient voldoende verlichting te zijn, er moet een geluidsinstallatie zijn, de verwarming moet worden geregeld, er zullen om meerdere redenen bewakers en portiers moeten worden besteld, een EHBO post, zowel voor de dieren als de mensen zal er moeten zijn.
Ná de tentoonstelling dient het gebouw schoon te worden opgeleverd alsof er geen hond is in geweest. Een veelheid aan kleine en grote, belangrijke en minder belangrijke zaken moet ruim van tevoren volgens een duidelijk draaiboek gecontracteerd, besteld, afgesproken, etc dienen te worden.
Voor de Winner zijn wij ruim 2 jaar tevoren met een team van ca 11 medewerkers en vrijwilligers reeds bezig met het vastleggen van tentoonstellingsruimte, in ons geval de Amsterdam RAI.
Daarnaast dient een, voor een internationaal aansprekende tentoonstelling, passend corps aan Keurmeesters te worden uitgenodigd. Op dezelfde termijn nodigen wij dus internationaal zowel als nationaal keurmeesters uit, die gezien worden als toonaangevend.
Houd daarbij in gedachten dat logistieke zaken, zoals reis en verblijf van hen, ook moeten worden geregeld. Naast deze activiteiten dient in de aanloop nog een hele lijst van werkzaamheden te worden afgehandeld en, daar waar die op de tentoonstelling moeten worden uitgevoerd, voorbereid.
Denk aan de indeling van welke rassen op welke dag (de Winner is 2 dagen) , de toewijzing van de rassen aan de keurmeesters, de ringmeesters en schrijvers.
Van iedere beoordeling door de keurmeester wordt schriftelijk rapport opgemaakt, de eigenaar van de voorgebrachte hond krijgt dit rapport overhandigd. Die kan dan ook zien wat de hond deze dag aan goede en minder goede zaken heeft laten zien.
Het is nl. zo dat zowel eigenaar als hond een vorm van de dag kennen. De data van de tentoonstelling dienen ruim tevoren in de publiciteit gebracht te worden, dus op de nationale en internationale kynologische agenda vermeld te zijn, en op internet, websites, in de kynologische pers zowel nationaal als internationaal.
Tijdens de tentoonstelling zijn naast het vaste team, ruim 280 medewerkers, dwz keurmeesters, ringpersoneel, vrijwilligers van een aantal kynologen verenigingen, die ons assisteren, en niet te vergeten ook tientallen medewerkers van de Amsterdam RAI en haar toeleveranciers, actief.
Ca. 3 maanden vóór de tentoonstelling mag de lijst van keurmeesters voor publicatie worden vrijgegeven, dit is een onderdeel van het zgn. tentoonstellingsreglement van de Raad van Beheer.
Daarnaast dienen wij de deelnemers de mogelijkheid te geven in te schrijven, dus moet in de periode daarvoor een inschrijfformulier, met de regels en voorwaarden van de tentoonstelling , via een mailing worden verzonden.
Voor alles is een uiterste termijn, dus ook voor het accepteren van inschrijvingen. Deze worden naar ons administratiebureau gestuurd waar men de inschrijfformulieren controleert, in een database verwerkt, vergelijkt met binnengekomen betalingen, etc.
Enige weken voor de tentoonstelling ontvangen de inschrijvers een bevestiging met bewijs van deelneming en kunnen zij, indien van toepassing, hun reisplannen definitief maken.
De Commercie
Een tentoonstelling van deze omvang is niet te organiseren zonder de hulp van sponsoren. Wij mogen ons gelukkig prijzen een aantal gerenommeerde firma’s als sponsor te hebben.
Velen bezoeken onze tentoonstelling om naast het honden te “showen” of te bekijken ook gezellig te “shoppen”.
Door een groot aantal standhouders wordt een breed assortiment aangeboden van artikelen op het gebied van voeding, verzorging, gezondheid, en cursussen voor de opvoeding en/of het sporten met de hond, etc.
Ook voor de “goede” doelen is ruimte ingepland, waarmee deze de gelegenheid krijgen zich met hun doelstellingen te presenteren.
De dag(en) van de Tentoonstelling
De keuringen beginnen om 09.30 uur, de deuren gaan om 07.30 uur open – velen staan al om 06.30 uur klaar om naar binnen te gaan.
Het is spannend, opwindend, en ik wil graag met mijn hond, meegebrachte eigen bench, trimtafel en stoel zo dicht mogelijk bij de ring zitten waar mijn ras wordt gekeurd.
Alle honden worden daar nog eens goed gepoetst, gekamd, getrimd, etc. om maar zo goed mogelijk voor de dag te komen. Dus vroeg op, vroeg naar binnen, et voilá!
Om 09.30 uur klinkt de stem van de voorzitter van de KNK Cynophilia door de geluidsinstallatie, gevolgd door het Wilhelmus, wij per slot van rekening een Koninklijke vereniging, waarmee de tentoonstelling is geopend.
Op beide dagen vinden in de Erering de Eindkeuringen van de Groepen plaats, op de zondag gevolgd door de Finale, de verkiezing van de Best in Show uit de 10 overgebleven Groepswinnaars.
Hierna gaan bij de vele medewerkers de voeten op tafel en met de verzuchting: ’t was een mooie Winnaar en dat hebben wij weer gehad.