Mannelijke zoogdieren hebben een aantal accessoire geslachtsklieren.
Een ervan is de prostaat. Deze bevindt zich rondom de plasbuis (=urethra) die vanaf de blaas tot in het penispuntje loopt.
De blaas ligt in de buikholte en de plasbuis loopt vanaf de blaas door het bekken naar de achterrand van het bekken, slaat dan om naar de buikzijde en mondt in de penis uit.
Net aan de bekkeningang aan de buikzijde ligt de prostaat rondom de plasbuis. Boven de plasbuis, ook in het bekken, loopt het rectum en colon waardoor de faeces (ontlasting) moet passeren.
Functie van de prostaat
Het is een geslachtsklier en klieren hebben als functie het vormen van speciale vloeistoffen.
De prostaat vormt prostaatvloeistof. Deze vloeistof zorgt ervoor dat tijdens de ejaculatie (zaadlozing) voldoende vloeistof in het ejaculaat zit.
Tevens maakt de vloeistof de omstandigheden voor de spermacellen optimaal waardoor de overlevingskansen van deze laatste zo groot mogelijk zijn.
Problemen
Prostaatvergroting (=prostaathypertrofie) zien we veel bij reuen. De prostaat is hierbij dusdanig vergroot dat er verschillende problemen kunnen ontstaan:
Bloedverlies uit de penis onafhankelijk van plassen Bloedverlies tijdens het plassen Bemoeilijkte ontlasting, vaak met afgeplatte ontlasting Slijmerige diarree Moeilijk plassen
Indien u een of meerdere problemen uit deze lijst bij uw reu bemerkt is het verstandig hem te laten onderzoeken. Aan de hand van uw verhaal en een rectaal onderzoek is de diagnose door de dierenarts makkelijk te stellen.
Bij rectaal toucher is de vergrootte prostaat duidelijk in de bekkenholte te voelen. Soms is hij pijnlijk bij aanraken. In twijfelgevallen kan een röntgenfoto uitkomst bieden.
Complicaties
De belangrijkste complicatie van een prostaathypertrofie is het scheuren van de spieren naast de anus, een hernia perinealis. Dit gebeurt als de hond regelmatig te hard moet persen om ontlasting te produceren.
De reden voor het persen is duidelijk: de vergrootte prostaat neemt teveel plaats in de bekkenholte in, en blokkeert zo de passage van de faeces. Herstel van deze hernia kan alleen via een gecompliceerde operatie.
Oorzaak van prostaatvergroting
De reden voor de prostaat vergroting is, in tegenstelling tot de situatie bij de mens, slechts zeer zelden een tumor. Meestal wordt het veroorzaakt door een teveel aan mannelijke hormonen.
Indien de productie hiervan verminderd zal de prostaat weer zijn oorspronkelijke grootte aannemen, en zullen de klachten verdwijnen.
Therapie
Doel is om de productie van mannelijke hormonen te verminderen. Dit kan op twee manieren. De eerste is een injectie met een bepaald antihormoon – delmadinonacetaat – dat onder andere de testosteron productie tegen gaat.
Men noemt dit ook wel een “chemische castratie”. Vaak wordt dit als eerste therapie toegepast.
De tweede therapie is castratie. Hierbij worden de “fabriekjes” van de mannelijke hormonen verwijderd, de testikels.
Gezien de ernstige complicatie die kan ontstaan bij langdurige prostaathypertrofie – de hernia perinealis – is deze laatste oplossing verreweg de beste.
Prognose
De vooruitzichten voor een prostaathypertrofie zijn na castratie goed. Verreweg de meest honden krijgen geen problemen meer.
Indien bij een hond de prostaat niet kleiner wordt na castratie, dan is verder onderzoek aangewezen.